Co to jest i czemu służy?

Badanie EEG to badanie czynności elektrycznej mózgu. To nieinwazyjna metoda diagnostyczna. Badanie jest bezpieczne, nie obciążające koniecznością znieczulenia ani też narażenia na szkodliwe czynniki.

Badanie EEG ułatwia różnicowanie schorzeń czynnościowych i organicznych mózgu. W wielu schorzeniach mózgu badanie pozwala umiejscowić proces chorobowy w określonej okolicy. Szczególnie istotne znaczenie ma badanie EEG u pacjentów z napadami padaczkowymi, po urazie czaszkowym, w przebiegu zapalenia mózgu lub różnicowania śpiączek.

Wskazania do wykonania badań EEG:

• Opóźnienie rozwoju psychoruchowego.
• Padaczka ( w diagnostyce wstępnej, w czasie jej trwania i kontroli, różnicowej).
• Urazy czaszkowo-mózgowe.
• Różnicowanie czynnościowych i organicznych schorzeń mózgu.
• Utraty przytomności.
• Omdlenia.
• Drgawki ( noworodkowe, gorączkowe, niedotlenienie, zaburzenia metaboliczne).
• Urazy głowy lekkie i duże ( z utratą przytomności i niepamięcią zdarzenia).
• Stany lękowe, obniżony nastrój.
• Zaburzenia emocjonalne: złość, agresja itp.
• Zaburzenia koncentracji uwagi.
• Nadpobudliwość.
• Śpiączki.
• Zaburzenia snu.
• Bóle i zawroty głowy, migrena.
• Guzy mózgu.
• Zapalenia opon mózgowych i mózgu.
• Zaburzenia świadomości.
• U osób wykonujących sport kontaktowy.
• Przed terapią –treningami EEG Biofeedback.

Opis badania:

Badanie wykonywane jest w pozycji leżącej lub siedzącej. Polega na założeniu czepka na głowę a następnie na odpowiednim rozmieszczeniu elektrod od 16-do 24 w typowych miejscach zgodnie z międzynarodową konwencją, które rejestrują zmiany potencjału elektrycznego, pochodzące od aktywności neuronów kory mózgowej i po odpowiednim ich wzmocnieniu tworzą z nich zapis- elektroencefalogram. Należy odtłuścić skórę głowy w miejscach przeznaczonych do zamocowania elektrod alkoholem lub eterem. Dla poprawienia przewodnictwa elektrycznego powierzchnia elektrod zostaje pokryta specjalnym żelem lub pastą przewodzącą. W czasie badania pacjent powinien być zrelaksowany i pozostawać w bezruchu. W trakcie badania stosowane są takie metody aktywacji zapisu wpływające na aktywność elektryczną mózgu:

1. Próba otwierania i zamykania oczu.
2. HW jest to 3-4 minutowa hiperwentylacja ( 30-40 wolnych, głębokich oddechów na /minutę). Jest bezpieczną, łatwą do przeprowadzenia i efektywną metodą aktywacji zapisu. Wymaga jednak współpracy ze strony pacjenta, któremu poleca się wykonywanie głębokich wdechów i wydechów. U dzieci młodszych i niewspółpracujących hyperwentylacja występuje w czasie płaczu. Małe dzieci można nauczyć HW czyniąc to zadanie dla dziecka interesującym, np. dmuchanie na wiatraczek, balonik. HW wykonuje się po przeprowadzeniu pełnego badania spoczynkowego, a po jej zakończeniu konieczne jest kontynuowanie zapisu przez co najmniej 2 minuty ze względu na możliwość wystąpienia zmian nieprawidłowych.
3. FS-fotostymulacja –polega na zastosowaniu błysków świetlnych przy pomocy lampy stroboskopowej umieszczonej w odległości 20-30 cm od oczu badanego. Zakres o różnej częstotliwości błysków w celu sprawdzenia wrażliwości na światło ( w czasie tego badania pacjent ma oczy zamknięte). FS może wywołać synchronizację czynności bioelektrycznej w postaci wodzenia rytmu lub prowokować występowanie nieprawidłowych zmian w zapisie. Największe znaczenie ma występowanie nieprawidłowej czynności napadowej pod wpływem FS. Nie zaleca się jej stosowania u małych niemowląt do 3 miesiąca życia ze względu na dużą wrażliwość siatkówki w tym okresie. FS jest cenną metodą aktywacji zapisu również we śnie. Prowokuje wczesna zmiany w zapisie EEG w niektórych chorobach metabolicznych, jak niemowlęca postać ceroidolipofuscynozy, choroba Gauchera i niedobór biopteryny.
4. sen fizjologiczny.

Standardowo zapis trwa około 30-40 minut w czuwaniu.

Poza klinicznym zastosowaniem standardowego badania EEG współczesna informatyka oraz nowoczesne metody analizy komputerowej danych pozwalają na bardziej szczegółową ocenę zapisu m.in. ilościowej analizy amplitudy, częstotliwości, obliczenia wzajemnych zależności. Zastosowanie oceny ilościowej zapisu i tworzenia map stwarza szansę analizy zmian nieuchwytnych w ocenie wzrokowej w zakresie częstotliwości i amplitudy w różnych stanach patologicznych. Takim badaniem jest QEEG- braimaping- mapa mózgu. Pełne wykorzystanie metody jest możliwe tylko wówczas, gdy badanie jest wykonywane prawidłowo, ma odpowiedni czas trwania, nie zawiera artefaktów, a jego interpretacja jest oparta na doskonałej znajomości norm i patologii zapisu u dzieci.

Takie badanie QEEG wykonujemy na nowoczesnej aparaturze i interpretacja wykonywana jest przez doświadczonego neuroterapeutę we współpracy z licencjonowanym specjalistą z doświadczeniem klinicznym –licencja PTNK.

Sposób przygotowania do badania:

Nie ma bezwzględnej konieczności wykonania wcześniej innych badań.

• Przed badaniem należy umyć włosy.
• Nie wolno używać olejków, lakierów ani żelów do włosów.
• W ciągu 24 godzin poprzedzających badanie nie powinno się przyjmować leków pobudzających lub hamujących ośrodkowy układ nerwowy.
• Co najmniej 8 godzin przed badaniem należy powstrzymać się od spożywania wszelkich napojów i pokarmów zawierających kofeinę ( mocna kawa, Coca-Cola, mocna herbata) lub innych substancji pobudzających.
• Na badanie należy przyjść po spożyciu lekkiego posiłku, aby nie występowały spadki poziomu glukozy ( cukru we krwi).
• Należy ubrać się swobodnie, w luźne, wygodne ubranie.
• Pacjent powinien być zdrowy, bez infekcji.
• Nie należy przerywać stosowanego leczenia farmakologicznego.
• Zalecane jest przedstawienie opisów poprzednich badań.
• Podczas przeprowadzania wywiadu należy odpowiadać wyczerpująco.
• Na badanie pacjent powinien przyjść wypoczęty i wyspany.

Informacje, które należy zgłosić wykonującemu badanie:

• Aktualnie przyjmowane leki.
• Wszelkie nagłe dolegliwości jak: bóle głowy, zawroty, mdłości, senność itp.

Badanie EEG wykonywane jest nowoczesnym , cyfrowym aparatem EEG nowej generacji. Posiadającym certyfikaty techniczne i jakości.

Rodzaje badań EEG:

• EEG w czuwaniu- standardowo zapis trwa około 20-30 minut. Badanie wykonywane jest w pozycji leżącej lub siedzącej. Pacjent powinien być spokojny, zrelaksowany. Nie napina mięśni, nie mówi, oczy zamknięte, ponieważ może dojść do zakłóceń tzw. artefaktów, utrudniających interpretacje wyniku.
• EEG we śnie- badanie wykonujemy wtedy, kiedy wymaga tego sytuacja np. objawy chorobowe występują w nocy. EEG we śnie przeprowadzane jest we śnie spontanicznym, bez stosowania żadnych leków. Aby badany zasnął należy się odpowiednio przygotować.

Opis badania EEG analizowany jest przez licencjonowanego specjalistę z doświadczeniem klinicznym, posiadającym licencje –Licencja PTNK do oceny i opisu badań elektroencefalograficznych.

Przygotowanie do badania EEG we śnie wg wieku dziecka:

Badanie EEG musi być prowadzone w fizjologicznych warunkach-spokojnego czuwania, a wielokrotnie w senności i śnie –trzeba zapewnić dziecku komfort w tym czasie. U noworodków i niemowląt czuwanie obarczone jest licznymi artefaktami ruchowymi, dlatego podstawowym stanem do oceny czynności bioelektrycznej mózgu jest sen.

• U noworodka i niemowlęcia –należy umówić dziecko na porę kiedy zwykle zasypia i przesunąć porę karmienia , dziecko w drodze do pracowni EEG nie może zasnąć. Zabroniona jest nawet krótka drzemka w czasie jazdy samochodem. Udane badanie jest uwarunkowane dobrym przygotowaniem do snu. W pracowni po założeniu czepka i starannym założeniu elektrod i ułożeniem tak dziecka, aby ograniczyć do minimum konieczność dotykania go w czasie snu. Następnie dziecko jest karmione piersią lub przyniesioną uprzednio przygotowaną mieszanką, by umożliwić małemu pacjentowi spokojne zasypianie. Następnie dziecko kładzie się z mamą i zasypia. Badanie EEG powinno odbywać się po posiłku, gdyż niski poziom glukozy może modyfikować zapis.
• Dziecko do 2r roku życia-należy umawiać się na badanie po godzinie 12.00. Rano o godzinie 6.00 wybudzić dziecko po czym należy go intensywnie zająć – zabawy i ruch na świeżym powietrzu na dworze o ile jest to możliwe. Następnie w czasie drogi do pracowni nie może w samochodzie zasnąć ( pozostałe zalecenia patrz wyżej).
• Dziecko od 2r ż do 5 roku życia-badanie należy umawiać po godzinie 12.00. rano o godzinie 4.00 wybudzić i nie pozwolić zasnąć do chwili badania ( pozostałe zalecenia patrz wyżej). U dzieci starszych sen jest doskonałą metodą aktywacji zapisu, umożliwiającą wykazanie zmian niewidocznych w czuwaniu.
• Dziecko od 5 do 8 roku życia- dziecko należy położyć spać poprzedniego dnia o godzinie 23.00 i wybudzić rano o godzinie 4.00 i nie wolno pozwolić zasnąć ( patrz zalecenia wyżej).
• Dziecko od 8 do 12 roku życia-położyć spać poprzedniego dnia o godzinie 24 i rano wybudzić o godzinie 4.00 i nie pozwolić zasnąć do momentu badania ( patrz zalecenia wyżej).
• Dziecko powyżej 12 lat i dorosłym –zaleca się nie spać w nocy poprzedzającej badanie EEG do chwili badania. Z takim pacjentem powinna czuwać druga osoba wspierająca i kontrolująca ( pozostałe zalecenia patrz wyżej).

Dziecko na badanie we śnie NIE MOŻE zasnąć nawet na chwilę np. w samochodzie w drodze do pracowni!!!

Dziecko przed badaniem musi być w czuwaniu. NIE może nawet się zdrzemnąć – badanie będzie zakłócone i musi być powtórzone!!!

W przypadku dziecka z utrudnionym kontaktem, bojącego się obcych, mającego „lekki” sen, nadwrażliwego na dotyk skontaktuj się z osobą wykonującą badanie w celu ustalenia jak najlepiej przygotować dziecko do badania. U dzieci niewspółpracujących  w wieku poniżej 5 lat , z upośledzeniem, z nadpobudliwością psychoruchową badanie EEG można wykonać we śnie fizjologicznym.

Pracownia w Szamotułach wykonuje również badanie w nocy, jeśli dziecko ma problem z zaśnięciem w ciągu dnia. Istnieje możliwość noclegu na terenie NZOZ Ośrodek Terapii i Promocji Zdrowia Psychicznego w Szamotułach.

BADANIE EEG WYKONUJEMY RÓWNIEŻ W DOMU PACJENTA!!!!